Deze wet treedt op 1 januari 2020 in werking

Op 21 mei 2019 nam de Eerste Kamer het initiatiefwetsvoorstel Wet herziening partneralimentatie aan. Door deze wetswijziging wijzigt de maximale wettelijke duur van het recht op partneralimentatie. De wijzigingen gaan  in op 1 januari 2020. In dit artikel lees je wat er verandert en wat hiervan de gevolgen zijn.

  • Om te beginnen blijft een aantal zaken m.b.t. partneralimentatie ongewijzigd:
  • Ongehuwden hebben geen wettelijk recht op partneralimentatie.
  • Het recht op partneralimentatie kan niet in huwelijkse voorwaarden worden uitgesloten.
  • De wettelijke grondslag blijft gelijk.
  • De hoogte van de bijdrage en het inkomen zijn niet wettelijk gedefinieerd (de berekening blijft gebaseerd op de Trema richtlijn1).
  • De wettelijke bepalingen betreffende wijziging van de partneralimentatie blijven gelijk.

Wat wijzigt er dan wel:

De maximale wettelijke duur.

De berekening van de behoefte en de draagkracht moet door de rechter worden aangehecht aan de beschikking (dit was voorheen niet verplicht).

De nieuwe maximale wettelijke duur

De oude hoofdregel voor het vaststellen van de maximale wettelijke duur van partneralimentatie was: maximaal 12 jaar en bij huwelijken korter dan 5 jaar zonder kinderen de duur van het huwelijk. De nieuwe hoofdregel wordt: de helft van de huwelijkse periode met een maximum van 5 jaar. Hierop bestaan 3 uitzonderingen. Deze zijn van toepassing als ze een langer recht op partneralimentatie geven dan de hoofdregel.

Er zijn uit het huwelijk geboren minderjarige kinderen jonger dan 12 jaar: duur partneralimentatie maximaal tot het jongste kind 12 jaar is.

Op de datum van het indienen van het echtscheidingsverzoek heeft het huwelijk langer geduurd dan 15 jaar én de alimentatiegerechtigde bereikt binnen 10 jaar de AOW gerechtigde leeftijd: duur partneralimentatie maximaal tot de AOW-gerechtigde leeftijd.

Op de datum van het indienen van het echtscheidingsverzoek heeft het huwelijk langer geduurd dan 15 jaar én de alimentatiegerechtigde is geboren voor 1 januari 1970 en meer dan 10 jaar jonger dan de AOW-gerechtigde leeftijd: duur partneralimentatie maximaal 10 jaar.

Voor uitzondering 2 en 3 geldt als peildatum de datum van het indienen van het echtscheidingsverzoek. Voor de hoofdregel geldt de werkelijke duur van het huwelijk (tot de inschrijvingsdatum van de echtscheiding).

De hardheidsclausule

De hardheidsclausule is bedoeld om bij schrijnende gevallen een verzoek tot verlenging van de partneralimentatie te kunnen doen. In de nieuwe wet is in de tekst van de hardheidsclausule de zinsnede ‘gelet op alle omstandigheden van het geval’ toegevoegd. Tijdens de behandeling van het wetsvoorstel werd duidelijk aangegeven dat hiermee geen wijziging van de huidige jurisprudentie wordt beoogd. De verwachting is echter wel dat rechters schrijnende omstandigheden opnieuw zullen wegen in het licht van de kortere maximale duur van de partneralimentatie. De kans dat er na 5 jaar schrijnende omstandigheden zijn, is mogelijk groter dan 12 jaar na de scheiding.

Voor wie gaan de nieuwe regels gelden?

De nieuwe wet voorziet in een overgangsrecht. Hierdoor blijven alle bestaande rechten op partneralimentatie ongewijzigd. Dit betekent dat de oude wettelijke regels van toepassing blijven op:

  • door de rechter vastgestelde partneralimentatie;
  • door partijen overeengekomen partneralimentatie;
  • door een alimentatiegerechtigde ingediend verzoek tot vaststelling van partneralimentatie;
  • vóór de datum van het in werking treden van het nieuwe wetsvoorstel.

Verzoekschrift echtscheiding al ingediend, maar nog geen partneralimentatie vastgesteld?

Volgens de memorie van toelichting (uitleg bij het wetsvoorstel) geldt de oude wetgeving in het geval het verzoek tot echtscheiding is ingediend vóór inwerkingtreding van de wet. Dit is dus ook het geval op het moment dat er tijdens de procedure nog geen partneralimentatie is vastgesteld en een verzoek hiertoe pas na inwerkingtreding van de nieuwe wet wordt ingediend.

Wilt u weten wat dit voor u betekent? Neem dan gerust contact op!